Het verhaal van mijn moeder

Het volgende wil ik met u delen. Ik hoop dat u gemotiveerd wordt om ook uw jeugdherinneringen of levensverhaal op te schrijven.

Bijna 145 jaar geleden vanuit India naar het beloofde land Suriname. Van Suriname naar Nederland, steeds opzoek naar een betere toekomst voor je zelf maar vooral voor je nageslacht. Ik heb tot mijn 12e jaar met mijn moeder en twee broers gewoond op een erf aan de Anniestraat in Paramaribo, op een erf waar ook mijn Nanie (Oma) woonde. Een straat  met verschillende bevolkingsgroepen. Ik kan ook heel goed Sranantongo  praten en verstaan. Eigenlijk heeft de hele familie, alle ooms en tantes en ook onbekende mensen die geen huis hadden op het erf ooit gewoond. In 1975 werd Suriname Onafhankelijkheid. Al mijn familie verlieten hun mooie huizen waar zij jaren lang hard voor hadden gewerkt. Hun auto’s verkochten zij voor heel weinig. Spullen gaven zij weg aan buren die in Suriname bleven. Je nam huilend afscheid van je vrienden en buren. Families en vrienden werden uit elkaar gerukt door de Onafhankelijkheid.

Tot 1975 bezaten Surinamers het Nederlandse staatsburgerschap. Het stond hun dus vrij zich in Nederland te vestigen. Door de onafhankelijkheid verloren Surinamers die in Suriname woonden de Nederlandse nationaliteit en daarmee in principe onbeperkte toegang tot Nederland. Daarom besloot mijn moeder naar Nederland te gaan dat deed zij niet voor haar zelf maar voor haar kinderen. Heel veel herinneringen hebben wij daar achter gelaten, zoals foto’s, speelgoed. Soms denk ik hoe zou het zijn gegaan als Suriname niet onafhankelijk was geworden. Hoe zou mijn leven er dan hebben uitgezien. Nog steeds als ik een boom moet tekenen is het een Palmboom die ik teken of de zon. Als ik een huis moet tekenen teken ik een typisch Surinaams huisje.

Op 30 september 2017 is mijn mooie, lieve moeder 89 jaar jong geworden. Zij is de mooiste en liefste persoon die ik ken. Meri maatha mujhko hardam pyaar: (mijn moeder heeft mij altijd lief). Aur mai apni maa ko bhi bahut pyar karte ho (Ik hou ook veel van mij moeder). Mijn moeder werd geboren in Saramacca op 30 september 1928 in een landbouwersgezin. Haar ouders waren kinderen van immigranten uit India. Later is zij met haar ouders verhuisd naar Paramaribo omdat haar ouders wilden dat hun kinderen moesten studeren. Jammer genoeg was het toen zo dat hindostaanse meisjes in Suriname vaak niet naar school mochten. Mijn moeder heeft alleen de lagere school gevolgd en daarna moest zij zorgen voor haar broers en andere mensen. Zo ging dat vroeger, al haar broers zijn onderwijzers geworden. Mijn moeder heeft haar geld verdiend als kleermaakster en met borduren. Zij heeft in haar jeugd een ongeluk gehad en heeft één jaar in coma gelegen. De artsen wilden de stekker eruit trekken maar dat wilden haar ouders niet. God had nog andere plannen met mijn moeder. Mijn moeder, de mooiste en liefste vrouw van Paramaribo, leerde mijn vader kennen en met hem heeft zij drie Liefdeskinderen gekregen. Helaas is mijn vader jong overleden en heeft mijn moeder alleen voor ons gezorgd. In november 1975 heeft mijn moeder er voor gekozen naar Nederland te verhuizen. Alles had ze opgegeven en met 35 gulden in haar portemonnee vertrokken we. Door het spreidingsbeleid van de Nederlandse overheid zijn wij in Leeuwarden en daarna in Drachten in Friesland terecht gekomen.

Mijn moeder heeft altijd alles opgegeven om voor ons te zorgen. Mijn eerste spaarbankrekening, mijn eerste fiets, mijn rijles, mijn eerste wandel-, voetbal-, en hardloopschoenen. Alles heeft zij betaald van haar kleine salaris. Zij heeft mij geholpen om mijn eerste auto en mijn eerste huis te kopen. Zij heeft alles gedaan zodat haar drie zonen een goed leven zouden hebben. Omdat mijn moeder in haar jeugd een ongeluk heeft gehad, heeft zij altijd moeilijk kunnen lopen maar toch zette zij door. Als kind hoorde ik mensen, zelf familie in Suriname tegen mijn moeder zeggen ‘jij manke’ en vaak werd zij gepest omdat zij niet rijk was en een handicap had. Ik werd daar heel verdrietig van. Mijn moeder gelooft in GOD en vertrouwt in HEM. Mijn moeder ging nooit naar de kerk omdat zij ons geleerd heeft dat GOD in je hart zit als je maar in hem gelooft. Bidden kan overal. Zij liep tot op hoge leeftijd en later met een rollator. Mijn moeder is heel erg zelfstandig en woont nog in haar flatje en is de oudste Hindostaanse vrouw in Drachten provincie Friesland.

Mijn moeder kent nog veel telefoonnummers uit het hoofd en heel veel verjaardagen van mensen weet zij nog omdat zij heel zelfstandig en sociaal is. Mijn moeder kijkt naar voetbal als Nederland speelt en zij weet precies wat er in de wereld gebeurt omdat zij naar het journaal en tv kijkt en radio luistert. Mijn moeder zou volgens mij de beste president zijn van een land omdat liefde en een ander het geluk gunnen heel belangrijk voor haar is. Mijn moeder zou zo de miss verkiezingen winnen als zij mee zou doen omdat zij schoonheid vanuit haar Hart uitstraalt. Zij deelt alles wat zij heeft omdat zij daar gelukkig van wordt en zij is een doorzetter. Zij heeft mij geleerd om altijd eerlijk te zijn, nooit op te geven, je dromen te volgen, je kansen in het leven te pakken, om positief te zijn in het leven, als je iets wilt om het te vragen, je best doen, en ook je best te doen op je werk. Mijn moeder bidt als zij gaat slapen en opstaat. Gezien haar leeftijd gaat alles goed met mijn moeder, alleen door haar ongeluk kan zij niet meer buiten lopen en heeft zij veel pijn in haar benen.

Omdat ik van wandelen hou, ga ik elke keer als ik in het weekend bij mijn moeder ben met de rolstoel naar buiten. Uren wandelen wij. Wandelen doet mijn moeder goed. Ik heb ook veel plezier als ik met haar uren buiten wandel. Wij brengen dan een bezoek aan het graf van haar zus en haar moeder die in Drachten zijn begraven en eten een frietje en drinken een cola bij de MacDonald’s. Samen winkelen wij en zij koopt dan spullen voor haar kleinkinderen of voor anderen. Nooit wil zij iets voor zichzelf. Het doet mij veel pijn als ik zie dat mijn moeder niet kan lopen en pijn heeft. Ik, Frank de wandelaar, zou alles doen om een deel van mijn wandelkracht of conditie aan mijn moeder te doneren als dat kon. Je kunt donor zijn van een nier, van je netvlies, van zoveel dingen, maar jammer genoeg niet om iemand te laten lopen of pijn weg te nemen. Ik heb mijzelf beloofd zolang mijn moeder leef ik bijna elke weekend of vakantie vanuit Den Haag naar Drachten reis. Een reis van twee soms drie uurtjes om er voor haar te zijn omdat zij mijn moeder is. Ik ben een alleenstaande vader en ben dankbaar dat mijn zoon Michel daar alle begrip voor heeft. Het leven is keuzes maken. Omdat GOD niet overal kan zijn heeft hij moeders gemaakt en ik heb het geluk dat GOD mijn moeder Christine Kanhai heeft gekozen om mijn MAATHA (moeder) te zijn. Mijn moeder die elke keer als ik met haar buiten ga wandelen zegt: ‘is het gasfornuis uit?, is de voor deur op slot?’. Mijn moeder die als ik bij haar kom mij vraagt: ‘heb je al gegeten? Ga, er staat eten klaar, ga eten’.

Mijn moeder die als ik een keer niet bel, mij belt van ‘hoe gaat het?’ Die dankbaar is dat Nederland haar veel geluk heeft gebracht. God, ik vraag u dat mijn moeder niet zoveel pijn aan haar benen zal hebben en dat zij nog heel lang mijn moeder mag zijn. Mijn moeder, als ik haar weekend zie word ik vrolijk, als ik weer terugga naar Den Haag mis ik haar. Mijn moeder… Meri maatha, maar u bent ook mijn Pieta, Baap, vader.

Toen mijn moeder 70 jaar werd zijn wij na bijna 23 jaar op vakantie naar Suriname gegaan. Zij vond het heel leuk ook om de oude buren te ontmoeten in de Anniestraat. Van het mooie warme Surinaamse weer wordt zij heel vrolijk en heeft zij minder pijn in haar benen. In het hotel waar wij logeerden hebben wij heel veel lieve mensen ontmoet, de drie weken waren zo om. Zij miste op den duur haar kleinkinderen in Nederland. Mijn broertje is vaak met mijn moeder op vakantie geweest in Suriname. Ik heb het geluk gehad dat ik drie keer van mijn werkgever het Nationaal archief in Den Haag bij het Nationaal Archief in Suriname mocht werken, mijn moeder heb ik steeds mee genomen en zij leerde heel veel collega’s van het Nationaal Archief in Suriname kennen, waar zij nog steeds contact mee heeft. Sommige bellen haar nog als zij in Nederland op vakantie zijn, dan bezoeken zij mijn moeder. Dat is het mooie van mensen uit Suriname je hoef geen bloedverwanten te zijn en toch zien mensen je als familie is onze ervaring. Ik heb mijn moeder gevraagd of zij terug wil naar Suriname, dat zou zij wel willen omdat het daar mooi weer is, maar zij heeft kinderen en kleinkinderen in Nederland die zij dan zal gaan missen. Ik hoop dat als mijn moeder op 30 september 2018, 90 jaar wordt om haar verjaardag te vieren in Suriname. Mijn moeder vindt het jammer dat Suriname onafhankelijk is geworden, daardoor heeft zij moeten kiezen of in Suriname te blijven of te kiezen voor Nederland. Zij heef als laatste van de familie gekozen om naar Nederland te gaan omdat al haar familie al naar Nederland was verhuisd. Suriname zal altijd een speciale plek in onze hart hebben, het blijft je mooie geboorte land.

De cultuur van een land woont in het hart en in de ziel van de mensen (Mahatma Gandhi).