Zomer

Mensen van mijn leeftijd hebben het denk ik meegemaakt… Penvriendin! En telegrammen sturen!

Een tijdje geleden ging ik wandelen met een man die een paar jaar ouder was dan mij, hij was 61 jaar. Tijdens het wandelen vroeg ik hem hoe heb je ooit je vrouw leren kennen. Ik vind het altijd interessant hoe geliefden elkaar ooit hebben ontmoet. “Ze was mijn penvriendin, Frank!”

Penvriendin. Tja dat bestond vroeger zei ik tegen hem. Penvrienden waren mensen die elkaar schreven, over zichzelf, hun huis, omgeving, school, liefhebberijen. Schrijven over sport en postzegels verzamelen, fotografie, literatuur, muziek enz. Van gedachten kunnen wisselen. Zo’n gezellige briefwisseling heeft vaak een echte, langdurige vriendschap ten gevolg. Soms werden mensen penvrienden omdat zij elkaar op een vakantiebestemming hadden ontmoet. Ik kende mensen die penvrienden werden met mensen in een Engelstalig land. Omdat zij hun Engels wilden verbeteren. Door te schrijven de vriendschap dichter tot elkaar te brengen. Penvrienden werden soms ook verliefd op elkaar.

Ik herinner mij dat er een nationale vereniging was in Nederland. Zij vertegenwoordigde niet slechts de schooljeugd in Nederland, maar ook die in de koloniën. Hun doel was het bevorderen van vriendschappelijk contact tussen de jeugd. Maar er waren ook mensen die elkaar schreven omdat zij een advertentie in de krant hadden gelezen: Pen vriend(in) gezocht.

Want hoe leuk was het om penvrienden te hebben? Iemand waarbij je een week of langer moest wachten op een handgeschreven antwoord op jouw brief?

Ik zei tegen hem “Ken je het gevoel nog wanneer je een handgeschreven brief in de brievenbus kreeg?”. Een bijna onbeschrijfelijk gevoel, want je weet dat iemand van begin tot eind moeite ervoor heeft gedaan om die brief bij jou te krijgen. Van het kopen van briefpapier en enveloppen tot aan het schrijven en het versturen. Een échte brief krijgen doet zoveel meer dan een appje of een mailtje. Sommige mensen die verliefd op elkaar waren deden zelfs parfum op de brief, of een kusje met hun lippen met lippenstift.

Per toeval vond ik vandaag een korte brief tijdens mijn werk in het archief. Over een Surinaamse dame die naar Nederland was gegaan en haar geliefde in Suriname schreef. Ze waren penvrienden. En door het schrijven verliefd op elkaar geworden. Zie hieronder hun verhaal.

Zij bedoelde met “Zomer” een van de vier seizoenen in het jaar. Haar geliefde penvriend dacht dat “Zomer” een naam van een man was.

Een collega vertelde het volgende over hun brief.

Een flinkgebouwde sjouwer op de steiger in Suriname kreeg op het werk een brief over de post uit Holland. Toen hij bemerkte dat zijn geliefde! J… de afzendster was, staakte hij onverwijld het werk, vleide zich neer op de transportband die naar het luik van het schip leidde, en brak de enveloppe open. Ontvouwde de brief en begon hardop te lezen…. Holland 11 Februari 1968.

“Beste P….., Eindelijk heb ik weer een kansje gewaagd om je een brief te schrijven. Hoe gaat het met je dierbare gezondheid? Ik hoop goed. Met mij gaat het langzaam. Ik heb het hier vreselijk koud, boi. Maar dadelijk komt ZOMER en dan zal ZOMER me wel warmte geven. Maar voordat ZOMER komt kan jij alvast wat warmte sturen. Zet het in een enveloppe als je weer een brief voor me schrijf, maar vlug hoor!” Oké mijn schat. Blijf wel, daaaaag, groeten J..”

Zichtbaar ontdaan riep mijn collega P uit: “Niks van aan! Ik stuur die meid geen enkele warmte! Dat is je misdadigste vorm van ontrouw! Ik sjouw mezelf een breuk hier om steeds een brief te sturen en dan bedriegt die meid mij op de hoogste graad. Dat kan niet! Dat kan niet! Ik schrijf die Wientje nu meteen een brief!” En het woord bij de daad voegend pakte vriend P… een vel papier en potlood en schreef zo goed en zo kwaad als het maar kon.

“Paramaribo Februari 1968 Lieve J…. Ik ben in het bezit van je brief gekomen, en wil je uit het diepste van mij getergde hart zonder enige vorm van proces verbaal openbaren dat ik ben diep, diep geschokt als een schokkenbreker van je brief die je hebt geschreven voor mij. Je hebt mij verzocht om je een beetje warmte te sturen, maar ik stuur je Niks.

“Je knoeit daar met een zekere! ZOMER, wie is die Zomer? Heb je die lieve Zomer van je gezegd dat je een vriend hebt in Suriname, die geen torie geef? En Je hebt geweldige dikati (moed) om mij te schrijven dat die Zomer dadelijk komt en dat Zomer je warmte zal geven! Hi hi hi hi . . . Hoor je niet hoe je me laat huilen?

Je gaat toch niet met Zomer trouwen? Wacht op me. lieve J… wacht op me, ik voel dat ik nu snel naar je kom.” Diep onder de indruk van wat hij allemaal aan zijn geliefde schreef merkte onze vriend P.. niet, dat de transportband waarop hij zich had neergevlijd in beweging was gekomen. Neen, hij was te zéér onder de indruk om het gevaar te zien….

“Lieve J…, ik voel het aan dat ik al op de Plane zit en naar je vlieg …. Hoog in de lucht… Even geduld schat…. Ik ben zo bij je …”

De volgende dag kreeg J… in Nederland een telegram van P…’s collega. Telegram luidende:

“P…Is in luik gedompeld STOP in Centraal Ziekenhuis opgenomen met halfzware hersenschudding, arm, been, neus, oor en kaakfractuur- STOP  praat alleen maar over een zekere „mijnheer” Zomer -STOP – Wie is die Zomer?” – P…zegt hij gaat z’n nek en mars voor hem breken!”

Ook al spreken we dezelfde taal, toch ontstaan er taalproblemen… Ik weet dat men in Suriname niet met zomer, herfst, winter en lente werkt maar met grote en kleine regentijd en grote en kleine droge tijd,

Lieve Dreamz World Lezers, ik wens u een fijne ZOMER vakantie. Mocht u op vakantie gaan, probeer als het kan uw geliefden die thuis zijn gebleven een handgeschreven kaartje te sturen, volgens mij geen mooier gebaar dan een kaartje die door de brievenbus op de mat valt.

Frank Kanhai